Augustus 2017 was ik betrokken bij het leggen van een aantal Stolpersteine in Noord- en Zuidbroek. Aangezien we geen inspraak hadden in het moment wanneer deze stenen gelegd zouden worden kwam het wat ongunstig uit toen we bericht kregen dat het midden in de vakanties zou zijn. De stenen zijn toen gelegd door de bedenker van deze stenen Gunter Demnig en wij als Historische Kring Menterwolde hadden het idee om dit later nog eens groots aan te pakken. Afgelopen zaterdag was het dan zover, om 10.00 uur verzamelden zich een aantal mensen bij de locatie waar ooit een synagoge heeft gestaan en van daaruit fietsten we langs alle stenen die er gelegd zijn in Augustus.
Bij elke locatie waar ooit onze joodse dorpsgenoten hebben gewoond en vanuit daaruit naar kamp Westerbork zijn gebracht, was er een moment van herdenking, in het kort werd er iets verteld over de bewoners en werd er afgesloten met een gedicht. Via Noordbroek, ging de tocht naar het Joods kerkhof in Zuidbroek. De laatste overledene is daar voor 1940 begraven.
Dan fietsen we verder, hoek Torenstraat/Heiligelaan. Het huis is in de jaren 70 afgebroken, de oorspronkelijke bewoners zijn nooit teruggekeerd na de oorlog. Het laatste adres waar we heen gaan is aan de Klaas Woltjerweg. Wat een mooi en statig pand. Kreeg in 1939 bewoners, ook zij zijn nooit teruggekeerd na de oorlog.
Ligt het nu aan mij dat ik bij iedere locatie om me heen kijk, opzoek naar iets wat er in de oorlogsjaren ook al heeft gezeten en waarvan ik weet dat de slachtoffers dit ook hebben gezien? Het oude dakraam wat uitkijkt over de straat en zijn bewoners heeft nagekeken toen ze werden weggevoerd?
Wil je meer lezen over de Joodse bewoners uit Noord-en Zuidbroek? Ga dan naar www.historischekring-menterwolde.nl
=
