De laatste maanden heb ik een aantal keren te maken gehad met mensen die iets roepen wat niet klopt en waar is of hebben mij in het verleden veel pijn gedaan en nu verwachten dat ik de eerste stap op contact moet zetten. Bij de een moet ik sorry zeggen, al weet ik totaal niet waarvoor, bij de ander kan ik het accepteren en gaan we vrolijk weer door. Maar in alle gevallen blijft “Sorry” maar een woord en zegt je gevoel soms iets heel anders.
Iemand vergeven waarvan je nooit excuses hebt gekregen, gaat vaak niet. Of iemand vergeven die ‘sorry’ zegt omdat het moet ook niet. De persoon in kwestie heeft wonden gemaakt en daar wil je het nooit maar dan ook nooit meer over hebben. Misschien was het een beste vriend of vriendin die opeens in jouw duisterste uur verdween. Of een pestkop van de middelbare school die uit je leven is verdwenen zonder te weten wat voor een ellende hij of zij heeft aangericht. Lovers kunnen ook totaal anders uit je leven verdwijnen dan dat ze er in kwamen: misschien leefde hij of zij een dubbelleven vol leugens waar jij tot op de dag van vandaag niks van begrijpt omdat je dacht dat het ‘echt’ was. Hoe vergeef je iemand als er zoiets is gebeurd en de persoon geef het niet toe of ziet het totaal anders?
Vergeven is een oud principe, het wordt je opgelegd door verschillende religieen, culturen, normen en waarden. Al in je kindertijd willen ouders dat je ‘sorry’ en ‘ik vergeef je’ uit je hoofd leert maar als je ouder wordt merk je dat dit makkerlijker is gezegd dan gedaan. Als je gekwetst wordt, blijven er littekens achter.
Drie dingen waar we het over moeten hebben
Laten we eerst een paar punten duidelijk maken. Verwar vergeving niet met verzoening. Het is mooi en magisch als het gebeurt, we willen de hoop niet opgeven, maar vergeving is voor jezelf en voor je hart. Dit gebeurt zonder dat de andere persoon daar een aandeel in heeft. De relatie kan niet worden geheeld, je zou het niet eens moeten willen. Vergeving is niet liefdevol naar een ander toe maar vooral naar jezelf. Het heeft ook niks met het terugwinnen van vertrouwen te maken. Vergeven betekent niet dat je een ander weer kunt of wilt vertrouwen. Het is ook geen manier om jarenlange ellende te verzachten, om de pijn opzij te zetten. We willen gewoon de beste versie van onszelf zijn, zonder wrok en opgekropte haat. Dat is waarom je wilt vergeven, omdat het gezonder is voor je eigen hart.
Waar we het over hebben?
Recentelijk zijn er veel onderzoeken gedaan door psychologen die beweren dat vergeving niet alleen goed is voor je mentale maar ook voor je lichamelijke gezondheid. Een psychologische definitie is: vergeving is een bewuste en bevrijdende beslissing om gevoelens van nijd en woede tegen iemand die jou onrecht heeft aangedaan, achter je te laten. Waarom is het zo moeilijk om deze gevoelens opzij te zetten? Omdat het vaak niet eerlijk is… maar kun je eerlijkheid verwachten? Als iemand anders je pijn doet op wat voor een manier dan ook, dan verdwijnt je zelfvertrouwen als sneeuw voor de zon. Het hart begint een strijd met jezelf. Je voelt je niet goed genoeg. Wat als je interessanter, knapper of slimmer was geweest, dan was dit vast niet gebeurd. Dan had de ander jou vast niet zo bedonderd.
Deze gedachten slaan natuurlijk nergens op maar door opborrelende onzekerheid maak je ze in eerste instantie alleen maar groter. Dit gezegd hebbende komen we bij het volgende punt: je wilt de pijn ook niet teniet doen of verzachten. De meeste mensen denken bij vergeven ook aan vergeten. Dit is absoluut niet waar. Een van de belangrijkste dingen voor vergeving is het benoemen van je gevoelens. Noem het wat het is: “Het deed pijn. Het was kut. Het heeft je vertrouwen beschadigd. Je hebt het niet verdiend. Je bent er onzeker van geworden. Je kunt de tijd niet terug draaien. Het was zo gemeen! Zo oneerlijk.”
Het maakt niet uit wat er is gebeurd, in bijna alle gevallen verlies je iets wat dierbaar of belangrijk voor je is. Soms is rouwen dan het enige wat je kunt doen. Neem hier de tijd voor… maak het de langste en meest donkere begrafenis die je nodig hebt en doe dit niet alleen. Vraag vrienden of therapeuten om je te helpen met het begraven van negatieve gevoelens. Praat erover. En dan is het tijd om stappen vooruit te maken, om de toekomst weer rooskleurig in te zien.
Tijd heelt de wonden maar dankbaarheid is net zo belangrijk om te kunnen vergeven. Uiteraard ben je slechter geworden van een nare ervaring maar het gaat je niet nog een keer gebeuren. Omarm wat je hebt geleerd. Ik garandeer je dat zelfs de meest fantastische, geweldige personen buitengewone nare en pijnlijke ervaringen krijgen of hebben gehad in het leven. Probeer van deze momenten iets te leren, doelen te definieren en te ontdekken waar je wel beter van wordt.
Je zult verrast zijn over wat je krijgt als je vergeeft wat er van je is afgenomen
Wat we vooral willen delen is dat pijnlijke keuzes die anderen tegen jou maken, niet echt over jou gaan. Het was een moment in hun leven en jij kwam op dat moment toevallig op het pad. Dit is geen excuus voor de acties maar het helpt wel om dingen in perspectief te plaatsen. Het leven is een aaneenschakeling van gebeurtenissen en deze zijn niet allemaal even leuk. We worden gekwetst en misschien kwetsen we onbewust ook anderen. Hoe dan ook: je moet een manier vinden om niet te blijven hangen en om door te gaan met jou leven. Laat het leven van de ander los. Je hoeft niet meer hetzelfde pad te bewandelen.
